Bisnago
Visnaga daucoides
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Garroto-fèro, Garroto-sóuvajo.
Noms en français : Ammi cure-dents, Ammi visnage.
Descripcioun :La bisnago trachis dins li champ e lis armas en terro founso. Aparèis d'eici d'eila d'ùnis annado. Douno d'èr à la pastenargo (garroto-fèro) mai li fueio soun mai courto e pu espesso. Lou fru a de costo e ges d'espino.
Usanço :Li bratèio seco servien à passa tèms coume curo-dènt. Es uno planto que sert en farmacìo desempièi l'egito antico pèr sougna lou poussiéu dóu póumoun (asmo) e li graviho dóu ren. Caup de kelino qu'apasimo lis espaime e de visnadino que dilato li courounàri. Èi peréu diuretico, bono pèr la proustato e lou souriàsi.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 0,9 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Visnaga
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Visnaga daucoides Gaertn., 1788
Ile-de-mar
Pancratium maritimum
Amaryllidaceae Liliaceae
Àutri noum : Muguet-de-mar, Ile-sóuvage, Campaneto.
Noms en français : Lys de mer, Lis des sables.
Descripcioun :L'ile-de-mar es uno poulido planto de sablo que trachis en ribo de mar. Se recounèis à sa flour (emé uno corolo di douge dènt) d'un biais eisa. Sènt qu'embaumo. Lou poudrés recounèisse peréu à la debuto de la primo à si fueio envertouiado ; aquésti fueio crèbon l'estiéu e se retrobon dessecado au pèd de la planto. Li grano soun negro e sèmblon de carboun de bos.
Usanço :Es uno planto empouisounanto que caup proun d'alcalouïdo dangerous. Èro couneigudo de la farmacìo greco (pankration = "touto puissanço") qu'èro emplegado pèr purga lou cors. Fau saupre qu'à d'ùni prouprieta alucinougèno.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pancratium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Liliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 4 à 13 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Nouvèmbre
Liò : Mar
- Sablo
- Duno
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Pancratium maritimum L., 1753